vorteghy

Artists' Talk in Yerevan: More photos

(See post below for more details.)

Հուլիս 29-ին, ժամը 7-ին, չորս արվեստագետներ (Լուսինե Թալալյան, Արփի Ադամյան, Աստղիկ Մելքոնյան և Արաքս Ներկարյան) ներկայացրեցին իրենց պրոհեքթը «Արխիվից Ելնէլով». մի քանի ֆոտոնէր այս ներկայացումից.

Artists' Talk: Monday, July 27, 2009

As part of the Summer Seminars' For Contemporary Art Curators series (which takes place annually in Yerevan), four local artists --- Lusine Talalyan (also known as Lusine Davidyan), Arpi Adamyan, Astghik Melkonyan and Araks Nerkararyan --- presented their collective project titled "Coming out from the archives" at Gallery One on July 27 at 7 pm. Here are a few photos from the event.

զարուբյանի կանայք (ատրակցիոն)

>>>

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ---սկսում է ահա: Բաց չթողնեք ատրակցիոնն այս արտառոց: ՇՏԱՊԵՔ: Գրավելով ձեր որոշակի տեղերը, տեղադրվեք գտած-բերած աթոռներին: Լռություն: ՍԿՍՎԵՑ-------

«Մենակ կինը»

Ըստ Շ. Կուրղինյանի պիեսի

Գործող անձինք

Հեղինե -- (Արաքս)
Ծերունի նավավար -- (Լուսինե)
Զավեն -- (Շմավոն)

Ծովափ: Վերջալույսը հրդեհել է հորիզոնը: Ծովը խաղաղ է, եզերքին, քարի վրա նստած է ծերունի նավավարը խիստ հաճելի դեմքով, սպիտակահեր, և ծխում է: Հեղինեն, աջ ձեռքով հենված նավակի քթին, մտածկոտ դիտում է հեռուն` լայն շղարշը ուսերին գցած:

Ա. ԱՐԱՐ

Ա. ՏԵՍԱՐԱՆ

ՆԱՎԱՎԱՐ -- (Մի պահ լռությունից հետո): Ծովը հանդարտվեց, իզուր ես վախենում: Ուզո՞ւմ ես ափով կթիավարեմ, գնանք մինչև գյուղ:

ՀԵՂԻՆԵ -- Իսկ եթե հանկարծ . . . Առաջին անգամ եմ մտնում ծով ու երկչոտում եմ: Մի գուցե մրրիկ, հողմ կամ հորդ անձրև երկինքը թափի: Արևն էլ ծածկե թուխպերը տձև, մռայլից շշմած չհասնենք ափի . . .

ՆԱՎԱՎԱՐ -- Բայց չէ որ այստեղ ես . . . դեհ, թող, անհոգ կաց:

ՀԵՂԻՆԵ -- (Տատանվում է): Եվ վախենում եմ, և հույժ փափագում ջրերի վրա լողալ: Ինչ-որ անհաղթ ուժ, ինչ-որ խենթ հակում գերել է հոգիս . . . էլ չեմ դողալ: (Ոտքը դնում է նավակի մեջ): Դեհ սիրով ու ժիր թիերդ շարժիր . . .

(Նավավարը գոհ և հապճեպ պատրաստվում է: Ինչ-որ տեղից քայլելով ափին է հայտնվում Զավենը` հիացմունքով ծովը դիտելով: Հանկարծ նկատում է Հեղինեին, հանում է գլխարկը և շտապ մոտենում:)


Բ. ՏԵՍԱՐԱՆ

ԶԱՎԵՆ -- Ներեցեք, խնդրեմ, պատրասվում եք գնա՞լ:

ՀԵՂԻՆԵ -- (Մի փոքր անտարբերությամբ): Այո:

ԶԱՎԵՆ -- (Ոգևորված հորիզոնն է դիտում): Օրս զոհեցի արևի հետքերով. կուզեի թերևս մի նավակ վարձել, լողալ ու խորհել այսօրվա իրադարձություններից . . . Ուշ ափ դուրս եկա, ազատ նավ չկար:

ՀԵՂԻՆԵ -- (Ուշադիր քննում է Զավենի դեմքը): Թե չունեք ոչինչ, ուղեկցելու ինձ . . . (Ձեռքով հրավիրում է):

ԶԱՎԵՆ -- (Օգնում է Հեղինեին նստելու): Ուրախ կլինեմ. ո՞վ եք դուք, տիկին. եկվո՞ր, տեղացի՞ . . .

ՀԵՂԻՆԵ -- (Անհոգ): Լոկ մենակ մի կին:

ՆԱՎԱՎԱՐ -- (Որ դժկամ հետևում էր Զավենին, նավակը հրում է ջուրը. Հեղինեին): Խոսքդ է խելացի . . .

ԶԱՎԵՆ -- Լոկ մենակ մի կի՞ն, ոչ ա՞զգ, ոչ անո՞ւն . . .

ՀԵՂԻՆԵ -- (Հեգնանքով): Միշտ միևնույնը . . . մնում է խղճալ, ակամա ներել հզոր ձեր սեռին, որ սիրում է փնտրել մտքի տեղ մարմին, մարդու տեղ անուն . . .

ԶԱՎԵՆ -- Գուցե իրավունք ունեք դատելու, ո՞վ չունի սխալ իր կարճ կյանքի մեջ:

ՆԱՎԱՎԱՐ -- (Նստում է և սկսում շարժել թիերը): Ո՞ր ուղղությամբ:

>>>

անվերնագիր 2004

դեռ հատված 3-ից

>>>

(Լուսինե, Ասյա և Արփի)

Նկատի ունենալով, որ նրանք կարող էին հետաքրքրված լինել ու ճիշտ այնպես ինչպես որ կային:

Հետադարձին մրսելով ու Երևան դարձի ճանապարհին, զգալիորեն հայտնվելով ուղևորի դերում ու մրսած մարմինը հանձնելով ու հանձնվեց նրան:

Մի շնչով արտաբերված----

Հաշվի առնելով որ չգիտենք ու չենք կարող իմանալ թե ինչ կլինի հետագայում, քանի որ հիման ու այս պահը ամենադժվարն է ընկալել ու ընկալելու համար շրջվում է հետ, որ կանխատեսնի: Բարի գալուստ ասելով օտարին ու լինելով օտար այս դարում: Կարո՞ղ են արդյոք կանխապես տեսնել այն վերամոնտաժված պատմությունը, որով «դու»-ն պիտի հակադրվի «ես»-ին:

Ու հետո նրանք հապաղելով մնացին, չնայած որ այդ ընթացքում կարող էին իրագործել այն մտադրությունը, որն ունեին, քանի որ պայմանները թույլ էին տալիս ու թույլատրելով անել այն, ինչ թվում էր առավել հնարավոր ու նույնիսկ ավելի քան թվում էր:

Գերադասելի ձգձգում:

Անշուշտ լինելով «Տեխաս»-ում ու այդ պահին որքա՞նն է ավելի շատ քան երեքը: Հաճելի է նորից կրկնել, որ երբեմն նրանք տարօրինակվելով ձեռնբաց են գտնվում ու գտնվելով օտար միջավայրում:

Բավ է թաքցնենք քեզանից, սիրելի ընթերցող:

Նախ սկսեցին քայլել Թումանյանով, ապա թեքվեցին ու հազիվ տեսանելի մթության մեջ երևացող նրա բարձրահարկ շենքը: Այդ պահին ու դրանից հետո թույլտվությունը քոնն էր: Երբ շենքի ուրվագիծը կլանեց նրան, երկուսով մնացին Սայաթ-Նովայի հյուրանոցի դիմացը կանգնելով ու կանգնած, կանգնեցնելով, նստելով ու սուրալով վեր դեպի Բաղրամյան ու վերջապես Օրբելի:

Մինչ այդ նա արդեն աշխատանոցում էր ու համոզվելու համար: Ֆոտոքիմիկատների ազդեցության տակ, հետզհետե սկսում է երևալ պատկերը, արարվող սպիտակի վրա նոր տեսակի գծեր ու միայն նրա հայացքի ներքո ու միայն նրա նկարներում:

Երկար էր մտածել այդ մասին, քանի որ նրանք կային վեպում նախքան սկսվելն ու նախքան չշարունակվելը: Իհարկե դժվար է ասել, թե որն է սկիզբը և որն է վերջը, կամ որտեղից չի շարունակվում ու որտեղ է դադարում:

Բայց էականն այն է, որ նա կանխատեսավ նրանց լուսանկարը, դեռ չկայացած, ու չես պատկերացնի թե որքան լավ եմ զգում քո հայացքի տակ, ու լինելու համար ուզում եմ որ ոչ ոք չտիրանա այդ գործերին ու դրանք չտպվեն ոչ մի տեղ, այլ լինեն ինքնամփոփ ու կատարյալ իրենց ամբողջությամբ` պահի ամբողջությամբ, քանի որ ինչ-որ ձևով ապրում ենք քո արվեստի մեջ ու միջով, ու ասես ստեղծվում քո ապարատի ու քո հայացքի ցանկության համար միայն:

Ինչ-որ ձևով միավորող հայացք:

>>>

մինչև մազերդ աճեն, իմն արդեն սևացավ

Էլեկտրոնային նամակ #32

>>>

Արդեն տասնմեկ օր է ինչ այս բառերը չեմ արտասանել ու միայն գրելն էլ հերիք է, որ զգամ ներկայությունդ: Երեկ Ջոնին ուղարկեցի տասներկու գլուխներից ինը, վերջին երեքի վրա եմ աշխատում հիմա: Նոր քիչ առաջ, առավոտյան գրեց (լավ տրամադրությամբ), հարցնելով թե սկսի արդեն խմբագրել, թե սպասի որ էլի ինչ-որ փոփոխելիք ունեմ: Ասացի որ սկսի խմբագրել մինչև որ մնացածը պատրաստ կլինի, որից հետո միասին կնստենք իրա տանը ու վրայով կանցնենք: Հիմա էստեղ է, Ֆանքս Գրոուվում, քաղաքից մոտ կես ժամ հեռու: Օգոստոսին էստեղ չի լինելու, գնում է Փարիզ` Դալքին ներկայացնելու, ու հետևաբար ուզում է որ շուտ վերջացնենք:

Շարունակում եմ գրել, չնայած դանդաղ, բայց ստացվում է:

Բացարձակապես հակադրվում եմ այն տեսանկյունին թե գեղարվեստական արձակը (հայելու նման) պիտի արտացոլի իրականությունը: Ընդհակառակը, այն ստեղծում է մի նոր տարածք, որտեղ փորձարկվում են ու խաչաձևվում նոր հարաբերություններ, ինչ-որ տեղ կործանելով իրականությունը որն իր ընդունված կարգերով ու սահմաններով ամեն նոր երևույթ դարձնում է անհնարին: Այդ նոր տարածքը կարող է ստեղծվել հենց թեկուզև փակուղու վրա. շեղվելով ու փնտրելով նոր ճանապարհ, քայլում ես հին փողոցով, որը գիտես որ հաստատ փակուղային է ու հանկարծ սխալմամբ մի նրբանցք ես մտնում ու հայտնաբերում մի նոր ելք:

Գիշերը մազերս ներկեցի, սև: Երևի ինչ-որ մի բան սգալու համար: Կամ միգուցե փոփոխության կարիք ունեի. Լուսինեի դրած ֆոտոները ինչպես միշտ հույս են ներշնչում:

>>>

hair is growing

գլխացավ

տետիվա

>>>-------

ո՞նց վերջացնեմ քեզ,
երբ էլեկտրայի նման տեսա տեսնում եմ (քարին)
օռեստի թողած մազափունջը . . .

շնորհավոր

հուլիսի 13-ին նա ծնվեց

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>իմ երկու հերոսները` >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

>>>>>>>>>>>ապագայիս ու անցյալիս>>>>>>>>>>>>>>>>>>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

հատված 3-ից (մոտավոր ավարտ)

>>>

Ընդունելով որ կար ցանկություն: Եթե նրան հաջողվեր իր ցանկության մեջ, նա թույլ կտար որ շարունակվեր այն ինչ արդեն սկսվել է ու արդյո՞ք թույլ կտար որ բացարձակապես փոխվեր: Ցանկացած փոփոխության նկատմամբ լինելով զգույշ ու չարտաբերելով այն ամենը, որ հիշեն ու հիշելով զգան որ նրանք էլ այստեղ են ու հետևաբար նրանց գործերն էլ պիտի վերիմաստավորվեն:

Մոտավորապես տեղակայվելով մի նոր տարածք ու որ ստեղծվեն պայմաններ:

Կուզե՞ս գնանք քաղաքից դուրս, իրերդ, գրամեքենադ վերցրու, ու կինը կառչելով սեղանի վրա դրված ու իրեն հասցեագրված թղթերից: Քանի որ նոր հարաբերության մեջ մտնելու համար խոսքերը պիտի դուրս հանվեն իրենց նախնական շարքերից ու դասավորվեն նոր ձևերով:

Անհամբերությամբ որ այն այլևս նույնը չի կարող մնալ ու չի շարունակվելու ըստ պատկերացրածի, ու հասկացավ, որ պատրաստակամությունը պիտի փոխարինվի մեկ այլ բանով:

Նրա ձայնը հայտնվում է մատների շարժման հետ, ու կարոտը որ համակերպում է արհեստականին հպվելու համար: Կգամ միայն եթե թույլ տաս որ սրանք էլ հետս վերցնեմ, ասում է նա:

Ու առանց երկար բանակցելու որոշում են քշել քաղաքի միջով ու դեպի հարավ:

Ենթադրելով որ այն, ինչին ինքը սպասում էր ու ինչը կարծում էր հոյակապ ու դեռ չավարտված, ու այն, ինչից կինն արդեն հիասթափվել էր ու ինչից համարում էր վտարված ու այլևս անվերադարձ, պիտի լիներ ավելին քան նախորդը:

>>>

amen inch urishneri hamar, bayts voch mer

արզնիի հանգստյան տունը

հատված 3-ից (վերանայված)

>>>

(Լարա)

Եվ միառժամանակ պարտեզում այնպիսի լռություն էր, որ նստած լինելով ու լինելով միայնակ: Հնարավորությունը կար նրանց վշտացնելու ու իրենք իրենցով` մի անձեռնմխելիություն:

Բարի գիշեր, հոգիս: Առավոտն իր հետ կբերի ու մենք կդիմավորենք այդ նոր վեպը այնպես ինչպես որ պատշաճ է միայն մեզ: Մեկը ոչ հայտնվում է ու ոչ էլ հեռանում, այլ ցանկանալով մնալ ու մենությունը խանգարված տեսնելով ու հայտնաբերելով այն ինչ որ մեկը չէր ցանկանում հայտնաբերել:

Վաղ առավոտյան է միայն լսվում մասամբ անձրևի թակոցն ու նրանք հավասարապես երկուսով ու առընթեր այդպես կիսաթեքված շատրվանի մոտ:

Փոփոխման պատճառը սա է, քանի որ հանպատրաստից ասաց որ պատկերացրու որ տանն այս ապրել է ազերի մի ընտանիք: Գուցե տարօրինակ էր զգացողությունն ու երևի համամիտ էր միանգամայն, միանգամայն համամիտ լինելով նրանց հաշտեցմանը: Վաղը առավոտյան կուզե՞ս շարունակվի ու շարունակվի ինչպե՞ս եթե չի հանդուրժում շարունակական ընթացքը:

Ու պատկերացրու որ նրանք չեն հայտարարում իրենք իրենց ամբողջովին ու յուրաքանչյուրն առավել թրջված լինելով, բայց ոչ մասամբ այլ ավելի արագ ներս խուժելու ցանկությամբ:

Համոզված լինելու համար զննում են տան երկրորդ հարկի ֆերուզայի գույնով եռամաս ապակենկարը:

Անձրևն ակնհայտորեն կդադարի. նույնքան բացահայտ ձևով որքան որ դա գերադասելի է: Վեպի համար:

Հաջորդ անգամ տարբերությունն ավելի ընդգծված էր, առավել ևս որ հանրածանոթ կառույցները չեն բավարարում: Մեկի ձայնը ու մեկի ձայնից վշտացած: Արձակել նշանակում է հետզհետե ու ենթադրելով որ նրանք չէին ծրագրել որ մեկի հայտնաբերածը կապված էր անջատման հետ ու դյուրին չէր:

Հետևաբար ամսի հինգը տարօրինակվելով վեցից, ու եթե դա էլ հայտնվեր էկրանի վրա:

Քաղաքը, որ սիրելի էր ու որն ընդհատված լինելով այս վեպի նման, որտեղ նրանք ժամանակավորապես հանգրվանել էին: Քայլելով որոշեցինք փնտրելով գտնել ու գտան հին շուկան, որի հանդիպակաց կողմում տեսան մզկիթն ու նրա վուլվաձև մուտքերը: Ու որից հետո ու որոնց միջով մթության ու միայն շոշափելով նրանց կարմիր-կապույտ պատերն աղյուս առ աղյուս ու աստիճաններով բարձրացան վեր, վեր ու դեպի լույս:

Արդեն ուշ կեսօրին կամ միգուցե երեկոյան:

Իսկ հետադարձին ծանոթանալով քաղաքի վարքին ու հակասության մեջ ընկնելով ինչ-որ բաներ չզսպելու պատճառով:

Լուսանկարում է պահն այդ ու գրեթե անհնար է խուսափել:

Երեքից ավելին ու մեկը համազգեստով: Մոտենալով նրանց ու քաղաքավարի հարցնելով (համազգեստը). ո՞վ է ձեզ հյուրընկալողը: Իհարկե ոչ այդպես կտրուկ, ոչ էլ շատ կոպիտ այլ պատասխանատու ձայնով ու նրանք հարցաքննված լինելով ու ծանոթ լինելով քաղաքի լավագույն վարք ու բարքին, արտասովոր են գտնում հարցը:

Ինչպես որ անհրաժեշտ է, Լյուսյան պատասխանում է ու կարծես մի փոքր էլ սառած ձայնով:

(Կինն ու ամերիկացի խմբագիրը)

Պատրաստ չլինելով ու առաջին անգամ նստելով ու իրենց դիմացը դնելով այն ինչ պայմանավորվածություն էր համարվում ամերիկացու կողմից ու որին կինը կարող էր համաձայնվել կամ չհամաձայնվել:

Եթե նա այնուամենայնիվ գոհ էր կամ մոտավորապես գոհ էր կամ նույնիսկ կիսով չափ: Ամերիկացու հանդեպ, ամեն դեպքում, իրեն զգալով դիրքորոշված ու վճռական տոնով ասում է որ վատ չէր լինի միայն ու ոչ ավել մի ամիս ևս ինձ ժամանակ տաս: Որը որ շատ պատճառաբանված ու ընդունելի կարծելով ու դեռ սպասում է որոշմանը:

Երկու օր սպասելով որոշմանն ու ամեն ինչ դադարեցված:

Ամենակարևորն այն էր որ կինը պիտի արմատախիլ աներ, փոխարիներ, վերատնկեր ամեն ինչ, պնդեր, հաստատեր, վերամիավորեր, հավաքեր, նվիրվեր վերամիավորմանն ու հավաքագրմանը, իսկ նա պիտի ներկայացներ այդ ամենը, հրավիրեր, ունկնդրեր, մասնակցեր ու ներկա գտնվեր, ներկա լիներ բոլորի համար ու բոլորին գրավեր ու ապացուցեր, որ արժե նվիրվել:

Ու չնայած որ երեք օր սպասելով, բայց երևակայեք որ նա զգում էր դադարի կարիքը:

Դադարի ժամանակ կարելի էր ուղղորդվել դեպի արխիվ ու այնտեղից գաղտնիաբար դուրս բերել, հայտարարելով, որ դուրս են բերվում նրանց գործերն ու քանի որ հայտարարության կարիքը կար: Այլապես դեղնում է թուղթն ու չի ստեղծվել արխիվի համար, այլ միայն ոգեշնչելու ու հարաբերվելու ու ձեռքից ձեռք անցնելու:

Արխիվի աստիճաններով իջավ ցած, ցած ու դեպի դուրս:

Բերելով ու բացելով աշխատասենյակի պատուհանները, քանի որ հանկարծակի կար անհրաժեշտության նման մի բան:

Որքա՞նն է ավելի շատ քան երեք օրը: Ու չնայած որ զգում էր դադարի կարիքը, բայց բացելով նրանց գործերն ու հպվելով դեռ չհասցրած դեղնած թղթին, ու վերջապես ամերիկացին գրում է. մեկ ամիս և ոչ ավել, քանի որ տպարանները սպասում են ու արդեն ներկայացրել եմ այդ ամենը ու չփոխես ոչինչ, թող մնա այնպես ինչպես որ կա:

Ամեն ինչ պարզ էր դադարից առաջ, իսկ ընթացքում ու դրանից հետո` ոչ:

Այն գուցեև ընթանում էր ըստ պայմանավորվածության, բայց այժմ դրանք արխիվից դուրս էին բերվել ու ամեն ինչ պետք է վերանայվեր:

>>>

կինն ու քաղաքը

l.l ես լարաին լարան ինձ :)

անհաջող

Hoqnel em mianman hayatsqnerits
Hoqnel em dalanerits u heteve daqnvadz keghtot tarazqnerits
Hoqnel em petakan hamalsarani, gratarani shenqi mech koghq koghqi kanqnadz anhoqi tghamardu demqerits garatsadz tupikneri vra
Hoqnel em anendhat teghs bntrelu ampokhi mech

Demqt lav makur dzalum em, taq arduqov ughighatsnum em
U dnum em mi anhayt daraki mech u bakum em vor el chjptas
Qo jpite indz khanqarum e u hishatsnum vor kareli e urakh linel
Yes hoqnel em u chem uzum urakh linel

Tserqert ktrtum em poqr garakusineri veradzum u pchum em odi mech minchev koren Shushii mshushi mech
nranq shoyetsin arqilvadz taradzqner qo u im michev kayatsadz menakudyan mech
Hoqnel em et menakudyunits u ayt tserqerits vor khaktum en im amayudyune

Votert varum em, u hôte « incense»i nman voqevorum e hoqis
Vorov tranq haladzum en indz amentegh
U yes zzvum em trants nerkayudyunits
Qo shnchits vor anhangist portsum e hetevits vayrakoren hartsakvi

Hoqnel em tkhur demqerits , semushka vajaroghnerits, lavashits u panirits
Hoqnel em H1 herustaenkerudyan haghordavarits vor anenthat jpitov assum e vor vaghe antsrev e linelu hanrapedutyunum

Arnandamt pokum em atamnerovs u kakhum em hanrapedutyan hraparakum arevi tak, mi qani or, dzirani u salori het, minchev darna pokr chir u tanem vajarem kiloyov shat danq prospecti shukayi krpaknerits mekun, abshadz jpitov touristnerine.

Hoqnel em sev sur koshiknerits
Hoqnel em khachapuriyits mi dzvov, jinkelov hatsits 5 tarper kanachinerov
Hoqnel em janaparhits 6 jamanots vor indz hastsnum e mi kerp shushi
Hoqnel em diguine clarayits vor indz kanchum e « lgti artasahmantsi »

Akanchnert ktsum em
Tnum em gonche yughi mech u lav jaritum em
bajanum em im entir hyurerine vor uten, hiyanan u anenthat khul mnan qo pahanchnerine grehik u antaneli

Hoqnel em anenthat mtadzelu spyurqi lezvov, khoselu hayerenov u grelu franserenov
Hoqnel em vor du indz ches haskanum u yes qez chem karoghanum patmem
Hoqnel em vor yes mi tegh em vor goyudyun el chuni

Achqert khlum em yeghunqnerovs
Tjvjiki het yepum em u tnum em sirun apseyi mech
Hyurasirum tumanyani shawermayi hajakhortnerine vor el chtesnes en inch vor chem uzetsel vor tesnes

Hoqnel em hagusts keghtotogh ponchikits, atamis kpnogh irisits
Hoqnel em Cafenerits irants mianmna utesteghenerov
Hoqnel em « yes qez sirum em » pastarnerits surp sarkisi orva aritov kakhvadz tarper poghotsnerum

Mazert ktrtum em, talis em Yughaperine vor trantsov karkti ira ojiti sirun shorere

Hoqnel em
Im hoqnudyunits

Du el chkas
Mi qanise tkhrum en tranov
Mi qanise urakhanum

U yes hangist heranum em jpitov, tserqeris mech khladz ptuknert, miak hishatake qo antsiali.

Agonie préméditée

Dans une petite mansarde, sans fenêtre ni toit
Elle a ouvert ses jambes meurtries à un inconnu qui l’a fracassée à coups de baïonnette
Elle ne maudissait pas le monde à cet instant là
Elle contemplait le ciel à travers ce corps qui s’acharnait sur elle
Comme un animal indomptable

Pourtant elle ne sentait rien
Et le ciel se rapprochait comme par miracle
Et tout redevenait conte de fée

Rose bonbon et dentelles ourlées
Je me ballade en trottant sur la grande table
Et mes parents sourient d’un bonheur étouffé

Des sourires effacés
Des chansons brisées
Des illusions arrachées

Et rien ne reste là suspendu
Sur cet arbre près de la porte
La petite ruelle qui monte entre deux maisons en ruine
Vers Jdrdouz, la plaine des délivrances

Et saute courage
Oublie les séquences qui reviennent
Les fantômes ne connaissent pas le pardon
L'invasion est vigoureuse et insupportable

Et lance ce corps usé, blessé et insensible
Du haut de la montagne immense
Vers la vallée si douce, si sereine si pleine.

Les morts ne connaissent pas de chagrin
Ils vaguent inutilement entre les montagnes intenses

Je sens la douceur chaude de ce corps qui s’écrase
Le rocher tenace veille sur les lambeaux de chair qui ne connaitront plus jamais la déchéance.

զ կ

հատված 3-ի շարունակությունը

>>>

Որքա՞նն է ավելի շատ քան երեքը: Նա ուներ մի սովորություն. քանդել ու նորից սկսել: Բոլորը գիտեն ու շարունակությունն իմաստազրկվում է, քանի որ բոլորը գիտեն:

Իրավ որ մենք միասին անցկացրեցինք երեկոն: Ասյան ասում է որ մոռացել է: Այդ պահից հետո նրանք նկարվում են ու նկարված լինելով չեն հրաժարվում: Ո՞րն է տարբերությունը:

Մի վեպ որն ուզում է սկսվել ու նախընտրում է չշարունակվել: Չհանդուրժելով շարունակությունը, վեպը դադարում է շարունակական լինելուց: Վեպն ունի այդ իրավունքը, քանի որ այն լրագրային հոդված չէ: Մոտավորապեսը նույնը չէ ինչ լիարժեքը: Չորս առանձնահատուկ անուններ. Ասյա, Արփի, Ծոմակ, Լյուսյա:

Նա խոստացավ որ կմիանա մեզ, բայց ճանապարհի կեսից հետ գնաց (տուն):

Կարո՞ղ է վեպը լինել ավելի պատշաճ քան է, ու առավել պատշաճ լինելով չկանխատեսել:

Հատուկ անունների առաջին տառը միշտ գրվում է մեծատառով (Ասյան ասում է որ չի հիշում): Բայց բոլորը գիտեն ու իմաստ ունի՞ արդյոք շարունակել: Ասենք թե բոլորը գիտեն ու գիտեն որ սա լրագրային հոդված չէ, ու ոչ էլ օրագիր: Բացի մեկից:

Հազիվ զատորոշվող մի նուրբ գիծ:

Եթե վեպը ավելի է քան երեքը, ու եթե այն վստահորեն արդեն սկսված է, բայց հստակորեն հրաժարվում է շարունակվելուց: Քանի որ արդեն ասվել է պոետիկայի մասին:

Մեծ էկրանի վրա` համբուրվող կանայք: Սրանից հետո ու մնացած էջերում:

Ծանոթագրությունների կարիք չկա: Սա նոր վեպ է ու ավելին պետք չէ ակնկալել: Ու քանի որ տպարանները դեռ չեն բացվել:

Որքան անսպասելի էր շալի գույնը:

Ամեն ինչ կախված է նրանից թե օրվա որ ժամին է զանգում հեռախոսը:

Էկրանը ուզում էինք դնել պարտեզում: Թարգմանության կարիք չկար:

(Արփի և Լուսինե)

Սայաթ-Նովայով քայլում ենք դեպի Խանջյան: Մեկ տարվա ընթացքում, բայց արդեն շուտվանից է որ ինքնաքարտեզագրել բայը նախադասության մաս է կազմում: Այս պահին, իսկ սրանից հետոն արդեն նույնը չէ: Հաց ուտելը վերածվում է ծեսի, մի ինքնաբուխ արարողություն:

Չեմ թաքցնելու քեզանից, սիրելի ընթերցող: Որոշվեց ու թող փոխվի եղանակը, որ գնացքով գնանք:

Գրելու դժվարությունից: Բոլորը մոտավորապես գիտեն ու արդյոք արժե՞ կրկնել: Ենթադրենք որ գործողության ու շարունակության միջև կա ինչ-որ տարբերություն: Չզգալով որ պահն այդ համարյա այնքանով էր կատարյալ, որքանով որ կլիներ եթե իրեն հմայված զգար: Ինչպե՞ս հասնենք Հանրապետության փողոց:

Հասցեն գիտեն մոտավորապես ու շրջանցելով Լարայի հին բնակարանը: Գրվում է զարմանահնար ձևերով: Առանց հասցեն ճիշտ իմանալու: Վեպն ունի այդ իրավունքը, քանի որ լրագրային հոդված չէ: Սկսվում է ու չի շարունակվում այնպես որ պարունակի սպասված լուրեր: Քանի որ անսպասելի է ու դու, սիրելի ընթերցող, չես համբերում ու չես սպասում նրա գալուն:

Ահա վերջապես: Այստեղ էլ հենց որոշեցինք գնալ Թիֆլիս: Լինել օժտված ու լինել ավելին քան երեքը: Նրանք մեզ կմիանա՞ն: Առանձնահատուկ անուններ: Իսկ հետո պատմում էր իր եղբոր ընկերուհու մասին:

Ամեն ինչ սպասելի էր սրանից առաջ, իսկ հիմա ու սրանից հետո` ոչ:

Ժամերով կարող էին այդպես նստել: Չշոյելով նրա աղվամազերը բայց ցանկանալով որ պարբերաբար երևան: Միայն Երևանում և ուրիշ ոչ մի տեղ: Մեկ ձվով աջարական:

Քանի որ խոսքը գնաց մազերից ու քանի որ բոլորը գիտեն: Միակ տարբերությունն այն է թե դու ինչ ես տեսնում ու այն ինչ տեսնում ես կախված է թե ուրիշները ինչպես են դրսևորվում աշխարհի հանդեպ:

Դրանից քո տեսածը տարբերվում է մյուսների տեսածից, ու նկարագրությունները հետևաբար շփոթեցնում են ու հենց դրանով էլ ստեղծվում է ոչ լրագրային գրականություն:

Եվ ուրեմն հեշտացնելու համար ասենք որ ոչինչ էլ չի փոխվում, ամեն ինչ նույն ձևով փոխանցվում է սերնդից սերունդ, բացի նրանից թե ինչ ես տեսնում (պահը) ու տեսնելով ինչպես է այն քեզ փոխում (լեզուն):

Ցանկացած պահին նրանք կարող են մեզ միանալ: Բայց ի՞նչ և ինչպե՞ս ես տեսնում ու հետևաբար սուրճ պատվիրեցինք: Այդ պահից հետո նրանք նկարվում են ու նկարված լինելով շարունակում իրենց ծիսակարգը: Սա էլ կարող է հայտնվել մեծ էկրանի վրա: Մենք ոչինչ չենք թաքցնում քեզանից, սիրելիս:

Թույլ կտա՞ս մեջբերում անել քո տեքստից:

Հավանական է որ Ասյան ոչինչ չի հիշում: Լինելով երկուսը ու հիմնավորված, ու քանի որ ուշ է: Գալիս եմ մոտդ որ հետդ չլինեմ: Ո՞րն է ճիշտ. ներեղություն, թե՞ ներողություն: Ու պատճառաբանելով որ չի հիշում ու որ հիշողությունից չի գրվում, այլ միայն ջնջվում ու վերագրվում: Հավանական է որ եղանակը փոփոխվի ու քանի որ սա պատմական վեպ չէ ու պատճառաբանված չլինելով հիշեց պողպատի ամրությունն ու պատուհանի տեսարանը:

Դու գիտես թե ինչպես էր գրվում «Գիրք-անվերնագիր»-ը:

Եթե ուշադիր նայեն, եթե մոտենան և մոտիկից դիտարկեն: Փնտրելով ու գտնելով: Բայց արդեն սկսվել է չշարունակվելու համար ու միայն հանդգնում է չշարունակվել միայն ու միայն: Այնուամենայնիվ շուտով, սիրելիս:

(Արփի)

Թյուրըմբռնումը կապված էր վերադառնալու հետ այնտեղ, որտեղ թվաց այնքանով ցանկալի, որքանով որ դեռ չէինք հայտնաբերել: Այս գիրքը գրվում է առավել դժվարությամբ:

Չեմ թաքցնելու քեզանից, սիրելիս, Երևանն այդպես երբևէ չէր նկարագրվել: Գիտությունը խուսափում է անակնկալ բաներից, փորձում է դրանք վերացնել: Արվեստը` պահպանում է անսպասելին: Միայն թե ոչ առավոտյան, շտապելու կարիք չկա:

Դուն կը ներշնչես զիս, այո: Արդեն պայմանավորված լինելով ու ըստ պայմանավորվածության հանդիպեցինք հինգշաբթի օրը, Կոնտրաստում: Այդ ուղղությամբ քայլելով, բայց համարյա թե ուշացած: 6-ին Մարկն արդեն այնտեղ էր ու ամեն ինչ սպասելի էր սրանից առաջ, իսկ հիմա ու սրանից հետո` ոչ: Ինչպե՞ս ընտրել մի տառատեսակ որ չդառնա սովորական, ենթադրելով որ գիտես թե ինչպես է գրվում վեպը:

Ինչ-որ մեկին մոռանալով: Սա իհարկե լինելով առաջին անգամը, բայց չիմանալով հատկապես որ պահին: Ինչու նա չմտածեց քաղաքի մասին այլ թե որքան դժվար է չհասկացված անցնել նրա միջով: Հետաձգիր: Ու հիման էլ հետաձգիր: Ակնհայտ է, որ վեպը չի կամենում շարունակվել վայելուչ ձևով ու այդպիսով հեռացվում է բավարարից: Այսօրը քեզ հետ շատ կարճ օր էր: Այսօր քեզ հետ շատ կարճ էր օրը: Որքա՞նն է ավելին քան մեկ շաբաթը: Ու հետաձգվող պահն էլ:

Նա մտաբերեց արխիվում պահվող անտիպ նամակների քանակությունը:

Վերջապես հանդիպեցինք ու ենթադրելով որ տարօրինակ էր զգացողությունը: Եվ իրոք որ անվերնագիրն արդեն ունի իր կյանքը առանց քեզ ու առանց թույլտվության առանց որևէ նախազգուշացման թե որ ժամին է զանգելու: Շաբաթներ անց: Սիրելիս, չգիտեմ ինչպես դադարեցնել այն ինչ համարյա արդեն սկսվել է: Ու քանի որ վեպը սկսվեց անակնկալ ձևով, չնայած որ փորձում էի ամեն ինչ անել մեղմորեն, ոչ շատ հանկարծակի:

Շուշիի թանգարանում տեսանք Underwood տեսակի գրամեքենա: Կարող ես ու չպիտի լինի սովորականի նման ու ըստ ոչ սովորականի անհրաժեշտ է ծանոթացնել դանդաղ, զգույշ, անել ավելացում ահա այս դասվածքում ու զգույշ, աստիճանաբար որ չլինի չափազանց անսպասելի: Կարմիր լույսերը այսինչ ջոկատի առաջխաղացումն են ցույց տալիս, իսկ կանաչ լույսերը` այնինչ ջոկատի:

Հիմա մեղմորեն ու չներխուժելով:

Բացի դրանից բոլորը գիտեն ու նշանակում է որ պատերազմը պիտի տարբերություններն ավելի ընդգծեր: Ո՞րն ես նախընտրում Թարումյան տառատեսակը թե Սիլֆաեն: Եթե սա է պատճառը և պատճառը կարող է լինել շատ միօրինակ ու անհետաքրքիր, պարզապես ձանձրացուցիչ, ապա համեմատությունն արդեն ավելորդ է, քանի որ սա է պատճառը: Գրամեքենան կարող էր դրված լինել հրացանների կողքին:

Մոտենալով ու մոտիկից դիտարկելով նա եզրակացրեց որ ի վերջո կարելի է սովորական դարձածը վերընկալել այնպես որ այն դառնա անսովոր ու դադարի սովորական ձևով շարունակվելուց ու լինի ոչ թե շարունակական այլ միշտ կիսատ ու միշտ նոր:

>>>