February 27, 2010
February 24, 2010
February 13, 2010
ՏԱՐՕՐԻՆԱԿԵԼՈՎ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
Կանանց Կողմնորոշված Կանայք կոլեկտիվի արվեստի ինտերվենցիան տեղի կունենա Զարուբյանի 34-ում, հուլիսի 31 – օգոստոս 1, 2010
Թարգմանությունը մեծ ազդեցություն ունի սահմանված մշակութային կարգերի վրա, որոնք միաժամանակ միավորում ու բաժանում են մեզ: Մենք գործածում ենք ներլեզվային թարգմանությունը լեզվական նշանները միևնույն լեզվի այլ նշանների միջոցով բացատրելու համար, մենք կախված ենք միջլեզվային թարգմանությունից օտար լեզվի լեզվական նշանները բացատրելու հարցում և հիմնվում ենք միջնշանաբանական (intersemiotic) թարգմանության վրա մեկնաբանելու լեզվական նշանները ոչլեզվական նշանային համակարգերի միջոցով: Եվ այնուամենայնիվ, մինչ մտքի մյուս արտացոլումները խստորեն հարցադրվում են և բացահայտվում որպես տեղակայված գիտելիք (situated knowledge), այն ենթադրությունը թե մշակութային տարբերությունները կամրջվում են հեշտորեն և պարզորեն մնում է չդիպված: Ինչպե՞ս կարող ենք քննադատորեն մոտենալ և ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել նման կամրջման գործընթացներին: Ինչպե՞ս կարող ենք բարդացնել այն հասկացողությունները, որ թարգմանությունը ներկայացնում են որպես օբյեկտիվ և ստանդարտների կողմից սահմանվող չափանիշներից զուրկ: Թարգմանության բռնի հետևանքները զգացվում են թե՛ տեղական, և թե՛ օտար մշակույթներում, քանի որ մի կողմից թարգամանությունն օժտված է ահռելի իշխանությամբ օտար էության կառուցման ու ներկայացման մեջ, մյուս կողմից՝ թարգմանությունը ներգրավում է օտար տեքստը տեղական արժեքների զարգացման և վերանայման մեջ:
Տեղակայելով մեր հարցադրումները Հայաստանում գերիշխող հետխորհրդային մշակույթի, տարօրինակող (queer) տարածքների, և որպես դիվերսիայի ձև` թարգմանության խաչմերուկներում, առաջարկում ենք քննել «օտար» կամ «տարօրինակող» տեքստերն ու մշակութային օբյեկտները, որ խախտում, խզում և վերանայում են ծանոթ, մայրենի տան(իքի) պարամետրերում գերիշխող կոնցեպտուալ պարադիգմերը, հետազոտական մեթոդոլոգիաները, և սահմանված մշակութային կարգերը: Դիտարկելով մի փոքր այլ տեսանկյունից՝ թարգմանությունը որպես ապածանոթացման (defamiliarization) մեթոդ կարող է համեմատվել բատլերյան փոխհագության (drag) հասկացողության հետ, որն իր կատարողականությամբ բարդեցնում է «իրականությունը» և դրա նորմերը, որ ստանդարտացնում են գենդերն ու սեռականությունը: Նման թարգմանության նպատակն է բացահայտել, որ այն, ինչ մենք հասկանում ենք որպես «իրական» կամ բնականացված փաստ, ըստ էության հարափոփոխ և վերանայման ենթակա իրականություն է:
Սկսենք այն հարցից, թե ի՞նչ է թարգմանությունը և ինչպե՞ս կարող է օգտագործվել Երևանը տարօրինակելու գործում:
Պատասխան #1. Ինձ համար թարգմանությունը մի անդունդ է, որ գոյություն ունի նախօրինակի ու կրկնօրինակի, խոսքի ու հասցեատիրոջ, սուբյեկտի ու օբյեկտի արանքում։ Խոսքի մեջ անդունդ ու ճեղք լինելով՝ թարգմանությունն իր մեջ միշտ կորուստ է պարունակում։ Ես պատմում եմ քեզ, բայց դու ինձ չես լսում, ես կանչում եմ քեզ, բայց դու չես արձագանքում, ես պատմում եմ քեզ ու դու ուրիշ բան ես լսում, ես կանչում եմ քեզ ու դու ուրիշ կերպ ես արձագանքում։
Թարգմանությունը միշտ ենթադրում է երևակայական հասցեատիրոջ, որ և խոսքի օբյեկտ է, և սուբյեկտ։ Ինչպե՞ս կարող եմ ընկալել քո օբյեկտայնությունը, եթե դու իմ մեջ ես։ Ինչպե՞ս կարող եմ ընկալել քո սուբյեկտիվությունը, եթե այն եզակի է։ Ինչպե՞ս եմ ես կառուցում/թարգմանում խոսքը, որ քեզ գտնեմ ու կորցնեմ։
Թարգմանությունը տարբերության նշան է, լրացում՝ Դերիդայի իմաստով։ Տարբերության նշան լինելով այն ինքնին տարօրինակող է։
Պատասխան #2. Դա մեկից ավելի ժամանակային կադրի, լեզվի, մարմնի, գենդերի, սեռականության և մշակույթի մեջ գոյության ձև է: Մեկը պետք է փոխի իր մտածելակերպը, ընդունի քոչվորությունը թարգմանության գործընթացներին մասնակից լինելու համար: Ես երբեք չեմ կարող իրապես պատկա(լի)նել այստեղ կամ այնտեղ, բայց միշտ և միայն մեջտեղում, ցանկ(պատկանել)ության արանքներում: Այսպիսով, որպես թարգմանիչ ես չեմ կարող (չեմ ուզում և հրաժարվում եմ) պահպանել այն վիճակը, ուր տեղի է ունենում իմ լեզուն, սեփական անձը, «ես»-ը և թույլ տալ, որ այն ազդվի, վերափոխվի, «տարօրինակվի» մեկ այլ «ես»-ի կողմից:
Պատասխան #3. (Լրացրու . . .)
Թարգմանությունը մեծ ազդեցություն ունի սահմանված մշակութային կարգերի վրա, որոնք միաժամանակ միավորում ու բաժանում են մեզ: Մենք գործածում ենք ներլեզվային թարգմանությունը լեզվական նշանները միևնույն լեզվի այլ նշանների միջոցով բացատրելու համար, մենք կախված ենք միջլեզվային թարգմանությունից օտար լեզվի լեզվական նշանները բացատրելու հարցում և հիմնվում ենք միջնշանաբանական (intersemiotic) թարգմանության վրա մեկնաբանելու լեզվական նշանները ոչլեզվական նշանային համակարգերի միջոցով: Եվ այնուամենայնիվ, մինչ մտքի մյուս արտացոլումները խստորեն հարցադրվում են և բացահայտվում որպես տեղակայված գիտելիք (situated knowledge), այն ենթադրությունը թե մշակութային տարբերությունները կամրջվում են հեշտորեն և պարզորեն մնում է չդիպված: Ինչպե՞ս կարող ենք քննադատորեն մոտենալ և ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել նման կամրջման գործընթացներին: Ինչպե՞ս կարող ենք բարդացնել այն հասկացողությունները, որ թարգմանությունը ներկայացնում են որպես օբյեկտիվ և ստանդարտների կողմից սահմանվող չափանիշներից զուրկ: Թարգմանության բռնի հետևանքները զգացվում են թե՛ տեղական, և թե՛ օտար մշակույթներում, քանի որ մի կողմից թարգամանությունն օժտված է ահռելի իշխանությամբ օտար էության կառուցման ու ներկայացման մեջ, մյուս կողմից՝ թարգմանությունը ներգրավում է օտար տեքստը տեղական արժեքների զարգացման և վերանայման մեջ:
Տեղակայելով մեր հարցադրումները Հայաստանում գերիշխող հետխորհրդային մշակույթի, տարօրինակող (queer) տարածքների, և որպես դիվերսիայի ձև` թարգմանության խաչմերուկներում, առաջարկում ենք քննել «օտար» կամ «տարօրինակող» տեքստերն ու մշակութային օբյեկտները, որ խախտում, խզում և վերանայում են ծանոթ, մայրենի տան(իքի) պարամետրերում գերիշխող կոնցեպտուալ պարադիգմերը, հետազոտական մեթոդոլոգիաները, և սահմանված մշակութային կարգերը: Դիտարկելով մի փոքր այլ տեսանկյունից՝ թարգմանությունը որպես ապածանոթացման (defamiliarization) մեթոդ կարող է համեմատվել բատլերյան փոխհագության (drag) հասկացողության հետ, որն իր կատարողականությամբ բարդեցնում է «իրականությունը» և դրա նորմերը, որ ստանդարտացնում են գենդերն ու սեռականությունը: Նման թարգմանության նպատակն է բացահայտել, որ այն, ինչ մենք հասկանում ենք որպես «իրական» կամ բնականացված փաստ, ըստ էության հարափոփոխ և վերանայման ենթակա իրականություն է:
Սկսենք այն հարցից, թե ի՞նչ է թարգմանությունը և ինչպե՞ս կարող է օգտագործվել Երևանը տարօրինակելու գործում:
Պատասխան #1. Ինձ համար թարգմանությունը մի անդունդ է, որ գոյություն ունի նախօրինակի ու կրկնօրինակի, խոսքի ու հասցեատիրոջ, սուբյեկտի ու օբյեկտի արանքում։ Խոսքի մեջ անդունդ ու ճեղք լինելով՝ թարգմանությունն իր մեջ միշտ կորուստ է պարունակում։ Ես պատմում եմ քեզ, բայց դու ինձ չես լսում, ես կանչում եմ քեզ, բայց դու չես արձագանքում, ես պատմում եմ քեզ ու դու ուրիշ բան ես լսում, ես կանչում եմ քեզ ու դու ուրիշ կերպ ես արձագանքում։
Թարգմանությունը միշտ ենթադրում է երևակայական հասցեատիրոջ, որ և խոսքի օբյեկտ է, և սուբյեկտ։ Ինչպե՞ս կարող եմ ընկալել քո օբյեկտայնությունը, եթե դու իմ մեջ ես։ Ինչպե՞ս կարող եմ ընկալել քո սուբյեկտիվությունը, եթե այն եզակի է։ Ինչպե՞ս եմ ես կառուցում/թարգմանում խոսքը, որ քեզ գտնեմ ու կորցնեմ։
Թարգմանությունը տարբերության նշան է, լրացում՝ Դերիդայի իմաստով։ Տարբերության նշան լինելով այն ինքնին տարօրինակող է։
Պատասխան #2. Դա մեկից ավելի ժամանակային կադրի, լեզվի, մարմնի, գենդերի, սեռականության և մշակույթի մեջ գոյության ձև է: Մեկը պետք է փոխի իր մտածելակերպը, ընդունի քոչվորությունը թարգմանության գործընթացներին մասնակից լինելու համար: Ես երբեք չեմ կարող իրապես պատկա(լի)նել այստեղ կամ այնտեղ, բայց միշտ և միայն մեջտեղում, ցանկ(պատկանել)ության արանքներում: Այսպիսով, որպես թարգմանիչ ես չեմ կարող (չեմ ուզում և հրաժարվում եմ) պահպանել այն վիճակը, ուր տեղի է ունենում իմ լեզուն, սեփական անձը, «ես»-ը և թույլ տալ, որ այն ազդվի, վերափոխվի, «տարօրինակվի» մեկ այլ «ես»-ի կողմից:
Պատասխան #3. (Լրացրու . . .)
February 12, 2010
Le voyeur
>>>
(գուցե ընդհատվում է այս քաղաքացիական)
(դիտորդ ու դիտված Ուրարտուի մանյակով կնոջ քանդակը, արված ոչ 1988ին, ու ոչ էլ նոյեմբերին, երբ մտցվեց պարետային ժամ և արտակարգ դրություն, այլ ժամանակից շատ ավելի շուտ)
(ու եթե կրկնությունն այսպես ես փորագրում գալիքի մեջ, պաշտպանելով ինքդ քեզ ուրիշից, ու եթե այս պակասի սաստկության թափի հետ մեկտեղ, պարփակվում ես ինքդ քո տարբերակներում, հսկելով քո ուրիշությունը)
(բնակչության մնացորդը իրավամբ վերագրավելով մեր ամայությունն ու կրճատումները, միմյանց դիմելու միակ ընդունելի ձևը «ընկեր»-ի փոխարեն դարձնելով)
(մինչդեռ այստեղ ամեն ինչ լավ է, գուցե շատ ավելի լավ քան նախորդ տարիներին, չնայած գեղեցիկ մատուցողներն այլևս չկան, բայց սրանք գալիս են իմ երևակայությունից ու սրանք ավերող մատուցողներ են, ովքեր անախորժ, անդուր զգացումով են լցնում և իհարկե սրանց շփոթված զայրույթն ու անտրամաբանական պահվածքն իրական է, ու եթե մեկը տեսներ այս պատկերը երբեք չէր ճաշի այստեղ առանց կասկածելու, որ բոլորն էլ մասնակցում են ինչ-որ սարսափելի ֆարսի)
(ինչն է հնարավորություն տալիս այս ներսմտնելուն մի տեղ, որից մեկը տարօրինակված է)
(այս շեղմանը, որ աղճատում է ամենուրեք ընդունվածին, սահուն շրջանառության մեջ հայտնվողին)
(այս տեսնելուն, որ ընդհանրացվածում չկան քիմիական ռեակտորներ, բարձր ջերմային կատալիզային քայքայման, օքսիդացման կամ վերականգնման աշտարակներ, որ ինչպես Ուրարտուն էր ասում, ոչինչն է լավ բացի նորից)
(գուցե ընդհատվում է այս քաղաքացիական)
(դիտորդ ու դիտված Ուրարտուի մանյակով կնոջ քանդակը, արված ոչ 1988ին, ու ոչ էլ նոյեմբերին, երբ մտցվեց պարետային ժամ և արտակարգ դրություն, այլ ժամանակից շատ ավելի շուտ)
(ու եթե կրկնությունն այսպես ես փորագրում գալիքի մեջ, պաշտպանելով ինքդ քեզ ուրիշից, ու եթե այս պակասի սաստկության թափի հետ մեկտեղ, պարփակվում ես ինքդ քո տարբերակներում, հսկելով քո ուրիշությունը)(բնակչության մնացորդը իրավամբ վերագրավելով մեր ամայությունն ու կրճատումները, միմյանց դիմելու միակ ընդունելի ձևը «ընկեր»-ի փոխարեն դարձնելով)
(մինչդեռ այստեղ ամեն ինչ լավ է, գուցե շատ ավելի լավ քան նախորդ տարիներին, չնայած գեղեցիկ մատուցողներն այլևս չկան, բայց սրանք գալիս են իմ երևակայությունից ու սրանք ավերող մատուցողներ են, ովքեր անախորժ, անդուր զգացումով են լցնում և իհարկե սրանց շփոթված զայրույթն ու անտրամաբանական պահվածքն իրական է, ու եթե մեկը տեսներ այս պատկերը երբեք չէր ճաշի այստեղ առանց կասկածելու, որ բոլորն էլ մասնակցում են ինչ-որ սարսափելի ֆարսի)
(ինչն է հնարավորություն տալիս այս ներսմտնելուն մի տեղ, որից մեկը տարօրինակված է)
(այս շեղմանը, որ աղճատում է ամենուրեք ընդունվածին, սահուն շրջանառության մեջ հայտնվողին)
(այս տեսնելուն, որ ընդհանրացվածում չկան քիմիական ռեակտորներ, բարձր ջերմային կատալիզային քայքայման, օքսիդացման կամ վերականգնման աշտարակներ, որ ինչպես Ուրարտուն էր ասում, ոչինչն է լավ բացի նորից)
February 8, 2010
armenian rhapsody: queers in armenië
February 7, 2010
SUMMER 2010
QUEERING TRANSLATION: AN ART INTERVENTION
(organized by the Women Oriented Women's Collective)
July 31 – August 1, 2010
Zarubyan 34, Yerevan
We start with the question: what is translation and how can it be used to queer Yerevan?
Answer #1: For me, translation is that which is constituted through a gap between the original and the copy, the utterance and the addressee, the subject and its object. And because is a crack, a gap in speech, translation always already accommodates a loss. I tell you, but you don’t hear me, I call you but you don’t reflect, I tell you and you hear me differently, I call you and you reflect differently. Translation always implies an imaginary addressee, both a subject and an object who receives the speech. How do I conceive of your objecthood when you are in me? How do I conceive of your subjectivity, which is inherently singular? How do I construct/translate my speech to reach you and to lose you at the same time? Translation always bears a mark of difference, it is a supplement in a Derridean sense, by virtue of this difference translation is a queer talk.
Answer #2: It’s a form of existence in more than one time frame, consciousness, language, body, gender, sexuality, and culture. One has to shift her mode of thinking—one has to accept nomadhood in order to participate in the processes of translation. I can never truly be(long) here or there, but always and only in between, in the interstices of (be)longing. So as a translator I cannot (do not want to and will not) preserve the state in which my language, myself, "I" happens and allow it to be affected, transmuted, "queered" by another "I."
Answer #3: . . .
(organized by the Women Oriented Women's Collective)
July 31 – August 1, 2010
Zarubyan 34, Yerevan
We start with the question: what is translation and how can it be used to queer Yerevan?
Answer #1: For me, translation is that which is constituted through a gap between the original and the copy, the utterance and the addressee, the subject and its object. And because is a crack, a gap in speech, translation always already accommodates a loss. I tell you, but you don’t hear me, I call you but you don’t reflect, I tell you and you hear me differently, I call you and you reflect differently. Translation always implies an imaginary addressee, both a subject and an object who receives the speech. How do I conceive of your objecthood when you are in me? How do I conceive of your subjectivity, which is inherently singular? How do I construct/translate my speech to reach you and to lose you at the same time? Translation always bears a mark of difference, it is a supplement in a Derridean sense, by virtue of this difference translation is a queer talk.
Answer #2: It’s a form of existence in more than one time frame, consciousness, language, body, gender, sexuality, and culture. One has to shift her mode of thinking—one has to accept nomadhood in order to participate in the processes of translation. I can never truly be(long) here or there, but always and only in between, in the interstices of (be)longing. So as a translator I cannot (do not want to and will not) preserve the state in which my language, myself, "I" happens and allow it to be affected, transmuted, "queered" by another "I."
Answer #3: . . .
February 3, 2010
from a1+ blog
Ողջույն ժողովուրդ...
Նոր ձեր բլոգի լինքը ավելացրեցի մեր բլոգռոլում, մյուս հայկական բլոգերի շարքում /եթե իհարկե դեմ չեք/:
Հուսով եմ ժամանակ կգա մեր բոլոր լրատվամիջոցները գրագետ կլուսաբանեն շատ թեմաներ, այդ թվում նաեւ միասեռականներինը եւ ձեր բլոգը այս հարցում կարեւոր նշանակություն ունի:
Լավագույն մաղթանքներս
http://a1plus.wordpress.com/ -ի բլոգի ադմին
------------------------------------
Shushan Harutynyan
"A1+" online, journalist-blogger
http://blansh.wordpress.com/
Նոր ձեր բլոգի լինքը ավելացրեցի մեր բլոգռոլում, մյուս հայկական բլոգերի շարքում /եթե իհարկե դեմ չեք/:
Հուսով եմ ժամանակ կգա մեր բոլոր լրատվամիջոցները գրագետ կլուսաբանեն շատ թեմաներ, այդ թվում նաեւ միասեռականներինը եւ ձեր բլոգը այս հարցում կարեւոր նշանակություն ունի:
Լավագույն մաղթանքներս
http://a1plus.wordpress.com/ -ի բլոգի ադմին
------------------------------------
Shushan Harutynyan
"A1+" online, journalist-blogger
http://blansh.wordpress.com/
February 1, 2010
Dear Backers of “Two Years in Correspondence”
>>>
We sought funding for WOW activities and the publication of “Two Years in Correspondence” through several well-known and established organizations that focus on supporting and promoting the arts in the context of queer experience and interpretation, but none of those organizations were able to envision the significance of this project. Determined to subvert the power of those foundations to control what compels immediate attention, what should get published, and which groups should be heard, we decided to look for support elsewhere -- among our friends, colleagues, and also strangers who might share common beliefs. And look what we have done -- together!
This is a moment of triumph not only because now we have the funds to publish the WOW letters, but also (and most importantly) because we found out that we have a strong network of dedicated people who believe in what we do and motivate us to go beyond conventional thinking. Thanks to you we have gained momentum in bringing more attention to contemporary Armenian queer and straight artists, writers, cultural critics and activists who explore queer identity, language, and culture. We couldn't do this without you! We also want to thank AGLA New York and especially Veken Gueyikian for initiating and organizing the fundraiser and for providing us with a platform to reach out to various communities.
Please follow us here on Queering Yerevan -- where we will be posting updates relating to this samizdat project, as well as our upcoming summer art events and workshops in Zarubyan 34.
We sought funding for WOW activities and the publication of “Two Years in Correspondence” through several well-known and established organizations that focus on supporting and promoting the arts in the context of queer experience and interpretation, but none of those organizations were able to envision the significance of this project. Determined to subvert the power of those foundations to control what compels immediate attention, what should get published, and which groups should be heard, we decided to look for support elsewhere -- among our friends, colleagues, and also strangers who might share common beliefs. And look what we have done -- together!
This is a moment of triumph not only because now we have the funds to publish the WOW letters, but also (and most importantly) because we found out that we have a strong network of dedicated people who believe in what we do and motivate us to go beyond conventional thinking. Thanks to you we have gained momentum in bringing more attention to contemporary Armenian queer and straight artists, writers, cultural critics and activists who explore queer identity, language, and culture. We couldn't do this without you! We also want to thank AGLA New York and especially Veken Gueyikian for initiating and organizing the fundraiser and for providing us with a platform to reach out to various communities.
Please follow us here on Queering Yerevan -- where we will be posting updates relating to this samizdat project, as well as our upcoming summer art events and workshops in Zarubyan 34.
The Women Oriented Women’s Collective
Subscribe to:
Posts (Atom)